Jak to jest z tym wyłudzaniem kredytów?

Sporo mówi się ostatnio o wyłudzeniach kredytów. Prezydent Łodzi Hannę Zdanowską prokuratura oskarżyła o poświadczenie nieprawdy w dokumentach kredytowych. Centralne Biuro Śledcze Policji zatrzymało w Lublinie szajkę kilkunastu osób - składającą się z kibiców i byłych pracowników banków - pod zarzutami wyłudzenia przeszło miliona złotych. Aż kilkadziesiąt osób naciągało SKOK „Wołomin” na łączną kwotę aż 57 milionów złotych kredytów. Za upadek wołomińskiej kasy zapłaciły wszystkie banki poprzez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.  

Wyłudzenie kredytu jest zagrożone karą do 5 lat więzienia

Osobom, którym organy ścigania udowodnią przestępstwo wyłudzenia kredytu z art. 297 § 1 Kodeksu Karnego grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Na podobną odsiadkę naraża się naciągacz, ale również doradca bankowy, który wiedział o nieprawidłowościach, a nie poinformował o nich banku czy organów ścigania. Na kolejne 3 lata sąd może skazać delikwenta za sfałszowanie dokumentów, co często towarzyszy wyłudzeniom.

Czy zatem wyłudzenie kredytu to coś skomplikowanego?

Jako pracownik stykałem się z kilkoma rodzajami prób oszukania banku. Pierwszy to przedstawianie fałszywych dokumentów, najczęściej danych finansowych, ale też zaświadczeń z Urzędu Skarbowego czy ZUS, a także o dochodach uzyskiwanych w pracy.

Drugim „sposobem zdobywania pieniędzy” było prowadzenie firmy za pośrednictwem słupa, czyli „prezesa”, który „prowadził przedsiębiorstwo”, choć nie miał pojęcia czym się ono zajmuje. Tak podejrzane grupy przestępcze piorą pieniądze wprowadzając je do legalnego obrotu. Do przestępczego procederu używają najczęściej ludzi ubogich, a nawet bezdomnym, którym w zamian płacą jakąś najczęściej mizerną kwotę.

Compliance – bankowa policja czuwa

Każde podejrzenie powinno być zgłoszone do Compliance

Pracownik banku, który zorientuje się, że coś tu nie gra powinien powiadomić wewnętrzną policję bankową, czyli Compliance; oczywiście nie informując o niczym „klienta”. Oni już będą wiedzieć, czy mamy do czynienia z nadużyciem i jak dalej działać, a jeśli trzeba poinformują organy ścigania. Gdy niczego nieświadomy oszust przyjdzie ponownie do placówki, często wyjdzie z niej już w kajdankach.

Wpadka rumuńskiej szajki

Tak zadziałały kilka lat temu moje koleżanki z Katowic, które zorientowały się, że klient okazuje sfałszowany paszport. Zeskanowały podrobiony dokument dla Compliance, zaś mężczyznę poinformowały, że wystąpiła awaria systemu. Okazało się, że dzięki ich interwencji policja ujęła szajkę od dawna poszukiwanych oszustów rumuńskiego pochodzenia.

Wedle danych InfoDOK w samym tylko 2015 roku próbowano wyłudzić przeszłości 7 tysięcy pożyczek na łączną kwotę przeszło ćwierć miliarda złotych. 

Pielęgniarka z kłopotami

A co jeśli ktoś przejmie prawdziwe dokumenty? Będąc przez dłuższy czas pacjentem mysłowickiego szpitala poznałem historię opiekującej się mną pielęgniarki, której mąż zaginął kilka lat wcześniej. Po jakimś czasie policja odnalazła jego ciało, to jednak był dopiero początek kłopotów pielęgniarki. Rychło kobieta zaczęła otrzymywać z banków korespondencję z żądaniem spłaty pożyczek. Okazało się, że ktoś posługiwał się dokumentami zmarłego męża i zaciągnął na jego konto sporo zobowiązań. I tak pielęgniarka pracowała ciężko w trzech szpitalach, by spłacać dług.

Jak zastrzec zaginiony dokument tożsamości?

Koniecznie pamiętajcie o zastrzeganiu zaginionych dokumentów tożsamości i kart, by żaden naciągacz nie mógł posługiwać się nimi. Możecie to zrobić w placówce dowolnego banku. Dane takiego zaginionego dowodu osobistego zostaną wprowadzone do dostępnego dla wszystkich banków systemu dokumentów zastrzeżonych. Tylko w ubiegłym roku do bazy zgłoszono ponad 130 tysięcy dokumentów. Dzięki temu prostemu ruchowi uda nam się uniknąć niepotrzebnych kłopotów. Banki będą miały informację o takim dowodzie już w kilka minut, a oszust próbujący się posłużyć ukradzionym dowodem zostanie szybko schwytany.

Oszuści grasują w sieci

Przestępcy finansowi grasują w sieci

Aby nie być gołosłownym. Rok temu policjanci złapali grupę oszustów, którzy wyłudzali pieniądze z firm, które udzielały pożyczek przez Internet. Policja zatrzymała 4 sprawców i aż 350 dokumentów, na które zdążyli oni złożyć przeszło 80 wniosków kredytowych na ponad 60 tysięcy złotych. W czasach, gdy coraz więcej spraw rozgrywa się w wirtualnym świecie trzeba się mieć na baczności.

Nie bądź jak 3 mądre małpy

Choć większość przestępców zapewne wpadnie prędzej czy później w ręce policji, to bądźmy ostrożni. Sprawdzajmy uważanie autentyczność dokumentów, informujmy kolegów z Compliance, gdy mamy wątpliwości. Nie reagując narażamy się nie tylko na niespokojny sen, ale i na odpowiedzialność karną.

Jako klienci pilnujmy swoich dokumentów, a w przypadku zagubienia lub kradzieży nie czekajmy ani chwili i zgłośmy to. Sprytny oszust być może już przed ekranem komputera próbuje zaciągnąć pożyczkę na nasze nazwisko.

Nie bądźmy jak 3 mądre małpy. Gdy podejrzewamy wyłudzenie zgłaszajmy to. 

W dużej mierze osobiste bezpieczeństwo finansowe i całego systemu zależy od aktywności każdego z nas. Gdy widzisz, że coś niepokojącego się dzieje blisko nie zatykaj oczu, uszu i ust jak trzy japońskie mądre małpy.

Związek Banków Polskich – ćwierć wieku strażnika finansowego rzemiosła

Rok 2016 jest szczególny dla Związku Banków Polskich, to właśnie w tym roku obchodzi on  25 rocznicę powstania. Obchody zakończył jubileuszowy koncert w Filharmonii Narodowej, w którym miałem okazję uczestniczyć. Myślę, że to niezły moment, by poświęcić Związkowi Banków Polskich kilka słów. 

Początki tej bankowej organizacji samorządowej – czyli styczeń 1991 roku - to również prehistoria polskiej bankowości komercyjnej. Istniało wówczas ledwie 9 banków państwowych, wydzielonych niespełna 2 lata wcześniej z Narodowego Banku Polskiego, całe mnóstwo lokalnych banków spółdzielczych oraz małe prywatne banki prywatne. Deklarację powołania bankowej izby gospodarczej, czyli ZBP podpisali reprezentanci 102 banków.

Gala z okazji 25-lecia ZBP to dobra okazja do podsumowań

Dziś Związek Banków Polskich dba o dobre dla instytucji finansowych zmiany prawne w parlamencie, uczestniczy w gremiach eksperckich, organizuje konferencje naukowe, a także jednoczące środowisko bankowe, wydaje publikacje, upowszechnia wiedzę na temat bankowości, nadaje kwalifikacje. Wokół Związku Banków Polskich skupia się kilkadziesiąt rad, komitetów, zespołów, że wymienię choćby: Zespół Systemów Płatniczych, Sąd Polubowny, czy Komisję Etyki Bankowej.

Związek często organizuje spotkania branży bankowej. 

Główny cel Związku Banków Polskich to reprezentowanie interesów instytucji finansowych oraz organizowanie współpracy pomiędzy nimi. Trudno sobie wyobrazić bez ZBP choćby uprawnienia rozliczeń pieniężnych, bo wyobraźcie sobie na początku lat 90-tych przelew wędrował na konto kilka tygodni. Bez zaangażowania Związku Banków rynek kart płatniczych w Polsce pozostawałby jeszcze długo w powijakach. To niewątpliwe zasługi.

Nie wszystko jest jednak maluje się w tak różowych barwach, bo choć spotkania organizowane przez ZBP cieszą się popularnością w środowisku bankowym, to Związek sam w sobie nie reprezentuje formalnie banków. Nie podejmuje w imieniu banków wiążących decyzji, nie nakaże nic swoim członkom, nie wyegzekwuje realizacji swoich rekomendacji.

ZBP od 13 lat kieruje Krzysztof Pietraszkiewicz

W 2006 Związek Banków ustami swoich reprezentantów mądrze ostrzegał przed udzielaniem kredytów frankowych. I cóż? Kilka lat temu przygotował Kodeks Etyki Bankowej. Który bank korzysta z tego dobrodziejstwa? Od dawien dawna ZBP egzaminuje pracowników na bankowe stopnie. Jak często kadry w instytucjach finansowych zapytają o bankowe certyfikaty na rozmowach kwalifikacyjnych? Czy dyplom EFCB pomoże w awansie ambitnemu bankowcowi?

Jest zatem Związek Banków Polskich instytucją szacowną, nobliwą, dobrze reprezentującą interesy banków i fachowo kierowaną przez prezesa Krzysztofa Pietraszkiewicza. Niestety wpływ ZBP na banki jest bardzo ograniczony, a szkoda, bo praktyczne wykorzystanie propozycji Związku przestawiłoby naszą bankowość na lepsze tory.

Wszystkie zdjęcia pochodzą ze strony zbp.pl